Żydzi na Pomorzu

Kiedy w 1945 roku Stettin zmienił się na Szczecin do miasta przybili z różnych stron Żydzi. Uratowani wybrańcy pojawiali się w Szczecinie, wybierając dzielnicę Niebuszewo. Przemianowano ją nawet na Lejbuszewo. W tej dzielnicy zakładano żydowskie instytucje jak szkoły, przedszkola, spółdzielnie pracy, miejsce modlitwy oraz stowarzyszenia kulturalne.

Podczas warsztatów poznaliśmy twórczość dwóch Żydów – Eliasza Rajzmana (1909-1975) poety tworzącego w języku jidisz oraz Julo Levina (1901-1943) niemieckiego malarza. I tutaj podczas warsztatów padło pytanie, gdzie się podziali niemieccy Żydzi? Wyparowani! Po nich pozostały jedynie Kennkarty w zbiorach Archiwum Państwowym w Szczecinie. W dokumentach można zobaczyć Ich twarze na fotografiach, odciski palców, personalia. Czy tylko tyle pozostało? Poszukujmy wspólnie odpowiedź na wystawie…

Juden in Pommern

Als sich Stettin 1945 in Szczecin verwandelte, kamen aus verschiedenen Richtungen Juden in die Stadt. Endlich gerettet ließen sie sich im Stadtteil Niebuszewo nieder. Im Volksmund tauchte sogar der Begriff Lejbuszewo auf. So entstanden in dem Stadtteil jüdische Einrichtungen, wie Schulen, Kindergärten, Arbeitsgenossenschaften, Gebetshäuser und Kulturvereine.

Während des Workshops lernten wir das Schaffen zweier Juden kennen – Eliasz Rajzman (1909-1975), ein Poet, der auf jiddisch schrieb, und Julo Levin (1901-1943), ein deutscher Maler. Es stellte sich die Frage, wohin die deutschen Juden verschwunden sind? Sie haben sich in Luft aufgelöst! Geblieben sind nur Kennkarten im Staatsarchiv von Szczecin. In der Dokumentation kann man ihre Gesichter auf Fotos, ihre Fingerabdrücke und ihre Personalien sehen. Mehr ist nicht geblieben? Suchen wir gemeinsam eine Antwort in der Ausstellung…